Precies zeven jaar geleden vernamen we het overlijden van Gebre Mariam, een 36-jarige man van Eritrese afkomst, die toen al vier maanden opgesloten zat in het gesloten centrum van Vottem (te Luik). De herdenking van de dood van Gebre doet denken aan de zelfmoord van Mahmoud, die slechts enkele dagen geleden plaatsvond. Zeven jaar later zijn gesloten centra nog steeds even destructief.
Gebre werd door de Belgische staat met uitzetting bedreigd naar Bulgarije, het land waar hij asiel had gekregen en waarnaar hij weigerde te worden gedeporteerd. Hij had een vrijlatingbevel gekregen van de Raadkamer, maar de Dienst Vreemdelingenzaken ging in beroep tegen deze vrijlating. Hij bleef dus opgesloten, met de angst voor nieuwe pogingen tot uitzetting. Hij had in Bulgarije al te maken gehad met fysiek en racistisch geweld en vreesde voor zijn leven.
Grebre leed enorm onder zijn detentie. Enkele uren voor zijn zelfmoord meldden zijn medegevangenen aan het CRACPE (Collectif de Résistance aux Centres pour Étrangers) dat hij om onbekende redenen door het personeel van het centrum naar een andere vleugel was overgebracht en daar in een kamer in isolatie werd gehouden.
Het nieuws over de tragische dood van Gebre heeft zijn medegevangenen en andere mensen van Eritrese afkomst in de centra diep geschokt en ontdaan. Vier dagen na zijn dood kwamen 400 mensen bijeen voor het gesloten centrum van Vottem om hem te herdenken. Sommigen hadden rode verf op hun handen, met een duidelijke boodschap: “De staat heeft bloed aan zijn handen”.
Laten we niet vergeten dat zelfmoordpogingen helaas niet zeldzaam zijn in de extreem gewelddadige context van detentie. We denken bijvoorbeeld aan de heer A., van Ethiopische afkomst, die in maart 2024 in 127bis een einde aan zijn leven maakte, terwijl zijn psychische problemen welbekend waren bij het personeel van het centrum. We denken aan alle anderen, van wie we soms niet eens de naam kennen, die de dood als enige uitweg zagen om een einde te maken aan de vervolging door de Dienst Vreemdelingenzaken. We herdenken ook diegenen, die een zelfmoordpoging doen om hun leiden en wanhoop te uiten als gevolg van het Belgische en Europese migratiebeleid.
Zelfmoorden in gesloten centra en gevangenissen zijn geen gewone daden. Elk jaar berooft de staat duizenden mensen van hun leven, hun omgeving en hun toekomst. De staat en de mensen die het vertegenwoordigen moeten zich schamen!
We denken aan Gebre, aan Mawda, aan Baudouin, aan Semira, aan Tamazi, aan Mahmoud en aan de talloze (en maar al te vaak naamloze) mensen die zijn gestorven als gevolg van grenzen en gevangenissen.
Vandaag, zeven jaar later, zijn we je niet vergeten, Gebre. We vergeven hen niet.
WE VERGETEN NIET, WE VERGEVEN NIET
NEE TEGEN GESLOTEN CENTRA
NEE TEGEN UITZETTINGEN
NEE TEGEN GRENZEN
LEVEN EN VRIJHEID VOOR IEDEREEN
