De gesloten centra of het slechte geweten van België.
Het ware gezicht van de duivel: niemand kan zich voorstellen dat de mensenrechten tot op dit punt worden geschonden in de strafinstellingen die “gesloten centra” worden genoemd door de Belgische Staat, en die met ijzeren vuist geregeerd worden door de Dienst Vreemdelingenzaken, een repressief instrument ten dienste van een imperialistisch migratiebeleid.
Dit repressieve instrument is schrikwekkend doeltreffend, en moet de kampen in goede banen leiden zonder de indruk te wekken dat het internationale recht geschonden wordt, en met name het arbeidsrecht. Vottem, waar ik me momenteel bevind, lijkt in de dagelijkse praktijk, en alle verhoudingen in acht genomen, op een concentratiekamp gezien de constante psychologische en mentale druk in elke uithoek van het kamp.
De aanwezigheid van veiligheidsagenten dringt zich op als een dam tegen transgressie, zodanig dat er bij het individu een soort van geestelijke zelfverminking wordt uitgelokt. Deze permanente aanwezigheid van agenten vormt een verwonding in de ziel, en vernietigt elke poging tot eis of terechte revolte. Trouwens, de vaststelling is overduidelijk: zeldzaam zijn zij die durven het woord te voeren om zich te laten horen over de omstandigheden van opsluiting, hygiëne, communicatie met de media, maatschappelijk werkers, enz. of andere terugkerende huishoudelijke problemen die deel uitmaken van het dagelijkse leven van de gevangenen.
De uitgeoefende druk valt onder de noemer foltering, in de strafrechtelijke zin van het woord. Onder het mom van “veiligheid” slaagt men erin mensen hun waardigheid te ontnemen, ze zijn ontdaan van onder meer hun persoonlijke bezittingen, onnodig om de aanstootgevende en schokkende details te vertellen. Terwijl deze migranten, die omwille van eenvoudige administratieve maatregelen worden opgesloten, door de fysieke belemmering verhinderd zijn om van bewegingsvrijheid te genieten, zoals logischerwijze het geval zou moeten zijn, en onderworpen zijn aan een behandeling die in het algemeen is weggelegd voor de misdadigers, en zelfs in bepaalde gevallen nog slechter als misdadigers worden behandeld. Het voorbeeld van een persoon die de “Belgische taal” niet beheerst, maakt deze opsluiting nog schrijnender. Zo is er momenteel een onderdaan uit China die enkel Chinees spreekt en dus beroofd is van communicatie, omdat het kamp hem geen enkele tolk ter beschikking stelt.
In deze instelling voelt men de onderhuidse spanning, geconfronteerd met de algemene malaise van de gevangenen die berusten en die aangeduid worden met de pompeuze benaming “bewoners”. Wat een schande! Het woord “bewoner” is in dit geval een schaamlap voor de gevangeniswerkelijkheid in zijn volle omvang, in een context van algemene onderwerping van de werkers, in het perspectief van beteugeling door het staatsterrorisme. Laten we het met recht en rede hebben over de opsluiting van vrouwen, kinderen en mannen met als doel de schijn hoog te houden wat betreft de transparantie van dwingende humanitaire regels.
Mensen behandelen als “quantité négligeable” om statistieken te vullen en cijfers te tonen, is dat net geen ontkenning van de principes van de rechtsstaat waar de democratie zo trots op is… Men moet de dingen bij hun naam noemen. Een gevangene kan geen “bewoner” genoemd worden, zelfs gedwongen. Men wordt zonder reden opgesloten zonder aan de normen van de internationale conventies inzake opsluiting te voldoen. In principe sluit men mensen niet op voor wie zij zijn of niet zijn, maar wel voor wat ze hebben begaan, vastgesteld door de rechtelijke macht met bevoegdheid om een perfect omkaderde opsluiting te bevelen.
Maar de Dienst Vreemdelingenzaken, een Staat in de Staat, trekt het recht naar zich toe, om naar eigen goeddunken te beschikken over het menselijke wezen, tot zelfs gevangenneming toe, zonder strafrechtelijk verantwoording te moeten afleggen. Het zijn bijzonder afkeurenswaardige praktijken. Moet men eraan herinneren dat deze instelling (de seculiere arm in zekere zin, en merkwaardig genoeg een repressief instrument dat een zekere verwantschap vertoont met, en sinistere herinneringen oproept aan het “Commissariaat-Generaal voor het Joodse Vraagstuk” van het Vichy-regime dat belast was met het opsporen en verzamelen van personen alvorens ze te zenden naar een bestemming met een gewisse dood in het vooruitzicht. De context is niet helemaal dezelfde. Dat neemt niet weg de werkwijze bijna dezelfde is. Het is de systematische industriële doeltreffendheid) verschillende malen veroordeeld werd door het Europees Hof van de Rechten van de Mens voor onmenselijke behandelingen.
De migranten die in Vottem worden opgesloten, zijn gelijkgesteld aan lastdieren, die van ‘s morgens tot ‘s avonds volgestopt worden met vier maaltijden per dag op basis van boterhammen met kaas of choco… Louter als tijdsverdrijf, en per uitbreiding voor de afwisseling, gezien het gebrek aan vrijheid en de inherente verplichting opdat het repressieve instrument niet moet afzien van de erbarmelijke voorstelling die het nietsdoen te zien geeft.
Dit is het geval. Niemand kan ongevoelig blijven tegenover dit soort van opsluiting dat een stroom tranen creëert, door het verlies van werk, familie en vrienden, en van gelijkheidsprincipes tegenover de wet, die onschadelijk werd gemaakt.
Hoe zit het met de verantwoordelijken voor dit soort wrede en onwaardige praktijken? De politici, of de uitvoerders van de politiek. Ze gebruiken politiek als normatieve methodologie voor de regulatie van de migranten in een globaal proces van berekening, beschouwd als een meedogenloze pletwals van mensen. Politici en uitvoerders verheugen zich. België, rechtstaat. Het is slechts een etiket, want hoe uitleggen dat vrouwen en mannen, vaak vergezeld van kinderen ondanks alles manu militari worden uitgewezen terwijl hun rechten nog onderzocht worden, ondanks beroep voor de rechtbanken?
Het is onzinnig, men heeft me gezegd dat België het land is van het surrealisme, maar kennelijk is het het land waar deze notie nog lijkt overschreden. Hier werden alle etappes die leiden tot een schandvlek vrolijk overschreden. De ontbinding van de verantwoordelijkheden laat toe dat alles en om het even wat kan in een systeem dat door zichzelf wordt bestuurd en dat, in het geval van de Dienst Vreemdelingenzaken die ontsnapt aan overheidsvoogdij, het gaat over een totalitaire Staat in het klein… of course!
Larbaoui Mohamed
Beveiligde vleugel van het gesloten centrum voor vreemdelingen van Vottem