Vandaag op zondag 24 november, internationale actiedag voor de bewustmaking van de strijd tegen gender-gerelateerd en seksueel geweld, kwam een groep militanten samen tegenover het gesloten centrum voor vrouwen te Holsbeek (regio Leuven). Het doel van de actie was om op deze dag ook solidariteit te betuigen met vrouwen die gedetineerd zijn, en om het geweld aan te klagen dat ze dagelijks ondergaan, door de administratieve procedures, de opsluiting, en hun migratieroute. 

Het gesloten centrum te Holsbeek is het eerste gesloten centrum exclusief voor alleenstaande vrouwen die in een “illegale” situatie verkeren, en die een uitzetting door de Dienst Vreemdelingenzaken afwachten naar hun land van herkomst. Met ongeveer een vijftigtal plaatsen telt het centrum momenteel meer dan twintig opgesloten vrouwen. Het is ook belangrijk om te onthouden dat andere vrouwen opgesloten zitten in speciale vleugels van de gesloten centra van Brugge en Caricole.

De personen die vandaag het centrum bezochten waren in direct contact met de vrouwen die in de eetzal zaten op het middaguur. Ze roepten woorden van steun en moed, en de vrouwen vertelden hun op hun beurt ook hun verhalen en hun situatie. Sommigen zijn al even in het centrum, enkelen een maand, anderen tien. Sommigen zijn zwanger, en sommigen verkeren in een kritieke gezondheidstoestand.

We delen het persbericht van de groep die de bijeenkomst organiseerde:

Op zondag 24 november komen een vijftigtal militanten samen tegenover het gesloten centrum voor vrouwen te Holsbeek, nabij van Leuven. Diezelfde dag betogen duizenden mensen in de straten van Brussel voor de bestrijding van gender-gerelateerd en seksueel geweld. De militanten uiten die dag hun solidariteit met gedetineerde vrouwen, en kaarten ook het racistisch beleid van opsluiting en uitzetting aan. 

De actie wijst erop dat ons huidig migratiebeleid het geweld tegen vrouwen en LGBTQIA+ personen verderzet. Hoewel vrouwen in gesloten centra talrijke vormen van onderdrukking ondergaan, worden ze al te vaak vergeten door de eisen van de feministische beweging. 

Gender-gerelateerd geweld treed voor, tijdens, en na de migratieroute: gedwongen huwelijk, mutilatie, verkrachting, gedwongen prostitutie, vervolging op grond van seksuele geaardheid of genderidentiteit, administratieve discriminatie, politiegeweld, … Verschillende vormen van geweld en onderdrukking eindigen niet na de aankomst in Europa. Het politieke “niet-opvang beleid” is een schending van mensenrechten, waarbij de Belgische staat de betrokkenen in een kwetsbare en precaire situatie plaatst. 

De opsluiting en uitzetting van mensen mag niet onopgemerkt blijven. Opsluiting in gesloten centra en gevangenissen tast zowel het geestelijke als het fysieke welzijn van de persoon en zijn naasten aan. Uitzettingen daarentegen, zijn van nature gewelddadig, en de intrinsieke brutaliteit wordt benadrukt door het institutionele kader. Getuigenissen van politiegeweld, seksistisch of zelfs seksueel geweld komen bijna systematisch voor. De woorden van een ex-gedetineerde van het gesloten centrum te Holsbeek getuigen hiervan: “Er is politiegeweld op het vliegveld, vrouwen worden er gewurgd, sluiers worden afgerukt, omdat ze moslim zijn, hun steun wordt hun beroofd, omdat ze vrouw zijn, ze worden gewurgd en er wordt op hun hoofd en nek gezeten. Dat is niet normaal!”

Het gesloten centrum te Holsbeek werd in 2019 ingehuldigd als onderdeel van een masterplan om de detentiecapaciteit van de Belgische overheid aanzienlijk uit te breiden. Momenteel zijn er zes gesloten centra in België. Twee andere bouwprojecten zijn in de afwachting: één in Jumet (bij Charleroi) en de andere in Zandvliet (bij Antwerpen). 

Gedetineerden verzetten zich op hun eigen manier binnen de gesloten centra, en buiten mobiliseren ook mensen zonder papieren zich in verschillende collectieven. Het Comité van vrouwen zonder papieren (Comité de femmes sans-papiers) vecht voor de regularisatie en de zichtbaarheid van hun situatie:     

“Geweld tegen vrouwen is soms de reden waarom vrouwen migreren. De migratieroute wordt ook getekend door geweld. Vrouwen die denken dat ze in België beschermd zijn, bevinden zich hier zonder papieren, kwetsbaar en blootgesteld aan allerlei vormen van geweld en misbruik. In België wordt er over het geweld tegen vrouwen zonder papieren niet veel gesproken. In de meeste gevallen gaat het om institutioneel geweld, geweld binnen het gezin, binnen een huwelijk, psychisch geweld, fysiek geweld, … Elk jaar, op 25 november, veroordeelt de wereld het geweld tegen vrouwen, en toch wordt het geweld dat vrouwen zonder papieren ervaren die dag niet erkend, wordt er niet over gepraat, en blijft het in onze vergetelheid.”

Volgens de demonstranten in Holsbeek die op zondag aanwezig zijn, die de vrijheid van beweging en vestiging voor iedereen eisen, moet er een einde komen aan de opsluiting van mensen zonder papieren: “het detentiesysteem reproduceert neokoloniale en racistische principes die hiërarchieën voortzetten tussen mensen die wel of niet de ‘juiste’ papieren hebben”. 

Vrijheid voor alle vrouwen, Vrijheid voor allen!