PERSBERICHT
27 december 2023 – Getting the Voice Out & CRACPE (Collectif de Résistance Aux Centres Pour Étrangers)
Om 17.45 uur op 25 december 2023 meldden gevangenen de komst van ambulances, brandweer en politie bij het gesloten centrum Merksplas, aan de kant van blok 5 waar de kerkers en isolatiecellen voor “mensen met speciale medische behoeften” zich bevinden. Al snel ‘s avonds verspreidde het gerucht van een dode in blok 5 zich en zal worden bevestigd door de directie. De man die dood werd aangetroffen moest deze week worden uitgezet naar Duitsland.
Bedreigd met deportatie naar Duitsland, zou een man zelfmoord hebben gepleegd in zijn isoleercel.
Een gevangene vertelde ons dat deze man in blok 3 had gezeten en vervolgens in de isoleercel was gezet omdat hij om behandeling had gevraagd: “Zodra je om behandeling vraagt, word je geïsoleerd in de medische vleugel van blok 5 of soms in een echte isoleercel gezet”, vertelden gevangenen ons.
Deze man, van Noord-Afrikaanse afkomst, was onlangs aangekomen in het detentiecentrum en was in de veertig. Volgens een andere gevangene was de reden voor zijn verzoek om medische zorg een pak slaag dat hij van de politie had gekregen. Een andere bron vertelt ons dat hij onder de Dublinverordening viel en daarom deze week zou worden uitgezet naar Duitsland. Volgens zijn medegevangenen was deze tragedie duidelijk “het gevolg van slechte omstandigheden en onmenselijke behandeling”.
Een andere bron vertelt ons dat de overleden man in een gemeenschappelijke ruimte was met andere gevangenen en dat hij rond 17.15 uur vroeg om teruggebracht te worden naar zijn cel. Kort voor 18.00 uur werd hij dood aangetroffen door een bewaker die hem kwam ophalen om deel te nemen aan de kerstmaaltijd. De volgende dag, 26 december, rond 10 uur ‘s ochtends, deelde de directie aan de gevangenen mee dat deze man was overleden, nadat hij zelfmoord had gepleegd door zichzelf met zijn broeksriem op te hangen in de isoleercel waar hij werd vastgehouden. Gedurende de hele dag van 26 december vertelden verschillende gedetineerden ons over hun twijfels over de zelfmoord. Ze vertelden ons dat ze de cel kenden en dat het volgens hen onmogelijk was om zich daarop te hangen: “Er is een klein raampje in de cel met tralies, maar die zijn erg hoog en onbereikbaar”.
De gevangenen vroegen om een onderzoek. Ze weten dat enkele maanden geleden een andere gevangene stierf in medische isolatie. En terwijl de Dienst Vreemdelingenzaken deze dood als een “natuurlijke dood” had verklaard, werd deze versie door onderzoek van journalisten in twijfel getrokken. Er loopt nog steeds een onderzoek (1). Op 26 december gingen enkele van zijn naaste medegevangenen een dag in hongerstaking, gekenmerkt door verdriet. Zoals altijd het geval is wanneer gevangenen in verzet komen, ongeacht de tragische omstandigheden die hen hiertoe hebben aangezet, werden ze bedreigd met onderdrukking door het personeel.
Sterfgevallen en zelfmoorden als gevolg van detentie in een gesloten centrum en de dreiging van deportatie.
Geconfronteerd met hun opsluiting en de omstandigheden waaronder ze vastzitten, gaan getroffen gevangenen regelmatig over tot zelfagressief gedrag, zoals zelfverminking of zelfs zelfmoordpogingen. Deze mensen zitten opgesloten in “administratieve detentie” zonder proces of einddatum, omdat hun papieren “niet meer in orde” zijn en ze daarom gedreigd worden met deportatie naar hun zogenaamde “land van herkomst” of vermeende land van herkomst. Ze worden bedreigd met uitzetting naar hun land van herkomst of veronderstelde land van herkomst, ook al hebben ze hier vaak hun leven opgebouwd en kunnen of willen ze niet terugkeren naar deze landen, waar ze dikwijls geen banden meer hebben, of in sommige gevallen waar hun leven in gevaar is. Een van hen vraagt: “Omdat we ongedocumenteerd zijn, betekent dat dan dat we hier moeten sterven? “.
Het zijn inderdaad deze opsluitingen in deze gesloten centra, die extreem precair zijn, gewelddadig van aard en beheerst door een steeds repressievere dynamiek, die leiden tot wanhoop en gewelddaden, waarvan dit helaas niet de eerste is (2). Gesloten centra zijn niets anders dan gevangenissen, die tot doel hebben het verzet van mensen tegen deportatie te breken, waarbij ze gedurende hun hele detentie zowel psychisch als fysiek onmenselijk worden behandeld, met geweld dat al extreem kan zijn op het moment van deportatie.
Onze gedachten gaan uit naar het slachtoffer en onze solidariteit gaat uit naar zijn medegevangenen en hun families.
Getting the Voice Out (info@gettingthevoiceout.org)
CRACPE – Collectif de résistance aux centres pour étrangers (cracpe@skynet.be)
