28/01/2020
Het komt steeds vaker voor dat sociale assistenten, woordvoerders van de Dienst Vreemdelingenzaken in de gesloten centra (de Dienst noemt ze ‘terugkeerassistenten’) de ‘vrijwillige terugkeer’ aanraden, soms onder de dreiging van een ‘gedwongen terugkeer met de politie en het verbod om voor enkele jaren terug te komen (van 2 tot 5 jaar)’. Ter info: een uitzetting die volgt op een bevel om het grondgebied te verlaten gaat samen met een Schengenverbod van 2 tot 5 jaar.
Voor ‘transit’-migranten is dit voorstel bijna systematisch: een vrijwillige terugkeer naar hun land van herkomst of naar hun Dublinland . Voor sommige Dublinlanden (Duitsland, Frankrijk, Nederland, Scandinavische landen, enz.) raden advocaten over het algemeen aan om te tekenen voor een vrijwillige terugkeer, behalve in uitzonderlijke gevallen. Deze vrijwillige terugkeer zal de tussenkomst van advocaten verhinderen, de opsluiting aanzienlijk verkorten en neerkomen op een vrijlating in Dublinland . Daar zullen zij hun asielaanvraag opnieuw kunnen indienen of voortzetten of hun migratiereis kunnen hervatten. In andere Dublinlanden (Italië, Zwitserland, Oost-Europese landen, Spanje, …..) is beroep mogelijk en wordt advies gegeven naar gelang de situatie.
Sommige gedetineerden weigeren deze deportaties en verzetten zich, wat het centrumpersoneel niet altijd verheugt:
Hier is een getuigenis:
“De man werd geslagen door 5 bewakers en voor 3 dagen in isolatie geplaatst omdat hij weigert terug te gaan naar Italië. Hij zou het goed vinden om naar Frankrijk te gaan, waar zijn asielaanvraag loopt”.
Anderen, asielzoekers, regularisatieverzoekvers of migranten in transit die met een terugkeer naar hun land van herkomst worden bedreigd, weerstaan tijdens de repatriëringspoging, getuigen over hun situatie of komen in actie. Sommigen gaan in hongerstaking in het centrum, anderen weigeren de ambassade te ontmoeten die de Dienst Vreemdelingenzaken in staat zou stellen een laissez passé te krijgen dat nodig is voor hun repatriëring, anderen vinden andere middelen.
Getuigenis van een gastheer:
” Vandaag hebben we de situatie van A kunnen begrijpen, die de opties die hem worden voorgesteld, heel goed begrijpt. Persoonlijk mag ik alleen maar bewondering hebben voor de waardigheid waarmee hij ons heeft verteld: “Ik ben in Europa, niet in Afrika, ik heb rechten, ik ben geen crimineel, als ik asiel vraag in België is het als ik in vrijheid ben, niet hier”. Hij begrijpt de nodige zigzag, maar hij wil niet zigzaggen, uiteindelijk kwam hij naar Europa omdat hij geloofde in de mensenrechten, rechten die geschonden werden door zijn retentie. Bescheiden en trots. Hij heeft niet veel te verliezen, hij heeft geen familie meer… Natuurlijk probeerden we nog een uur te discussiëren, we zullen zien… Maar vandaag kon ik hem helemaal begrijpen. “
Heel vaak leveren deze acties resultaten op. Bijvoorbeeld, hongerstakers worden na 20, 30 of 40 dagen vrijgelaten omdat ze “Not Fit to Fly” gezien hun gezondheidstoestand
Het is gewoon ondenkbaar dat na het gebruik van alle legale middelen om een vrijlating te verkrijgen, sommige mensen hun leven moeten r
Maar heel vaak worden deze tegenspelers onverwacht gerepatrieerd.
Bijvoorbeeld voor een vrouw die het geweld dat ze tijdens een deportatie heeft meegemaakt :
” Vijf mannen kwamen haar vanmorgen in het centrum halen om haar in haar pyjama naar het vliegveld te rijden.”
En voor een man die in Vottem wordt vastgehouden:
“ Ze gaven me net mijn kaartje om 18.00 uur voor een vlucht morgenochtend om 10.30 uur. Een man stopte me bij de kantine om het aan mij te geven, het is een grapje! Ik heb mijn assistent minstens een week niet gezien en nu geven ze me op zaterdagavond een kaartje, alsof ze het niet eerder wisten. Ze willen ons niet de tijd laten om te realiseren, ze doen altijd dingen onverwacht, om te voorkomen dat we reageren, het is vreselijk”, “als ik daar in Congo kom, zal ik geld nodig hebben, hoe zal ik me redden?” Hij is totaal verloren, hij is verdeeld tussen de afkeer voor het systeem en hoopt nog steeds op een dialoog met de medewerkers om de deportatie te voorkomen, ik ben er niet van overtuigd dat hij zich nog steeds wil verzetten.
Ook in Vottem impliceert de deportatiepoging leugens:
” Op een slinkse manier probeerden ze hem een verzoek tot vrijwillige terugkeer te laten ondertekenen in plaats van de bevestiging van de ontvangst van een pakje. Ze deden alsof ze een dokter hadden gebeld om hem weg te halen van de groep en plaatsten hem voor zijn deportatie in een gesloten ruimte zonder communicatiemiddel”.
Voor asielzoekers en ongedocumenteerden in gesloten centra waarvan de aanvraag door de Dienst Vreemdelingenzaken of het CGVS wordt afgewezen, wordt dit voorstel tot vrijwillige terugkeer aangespoord, na een zeer lange verblijf in het gesloten centrum. Tenslotte om hieruit te geraken ondertekenen die vrijwillige terugkeer:
« Mevrouw E, die ik al twee weken steun, heeft besloten een “vrijwillige” terugkeer te ondertekenen en zal worden gerepatrieerd. Ze woont al 9 jaar in België, heeft hier familie en vooral haar dochter die 19 jaar is. Ze had verschillende banen, waaronder vrijwilligerswerk voor openbare instellingen (!) die haar geen contract konden geven vermits ze ongedocumenteerd was. De rechtbank heeft haar vrijlating bevolen (bij verschillende gelegenheden, als ik het goed heb verstaan). De Dienst Vreemdelingenzaken drong er echter op aan en bracht de zaak systematisch naar de kamer in beschuldingingstelling, die hem gelijk gaf. Mevrouw E vertelt me ook dat haar regularisatieverzoek nog steeds loopt.Ze kan niet meer tegen de retentie en ze vroeg haar advocaat om haar vrijwillige terugkeer te regelen. Ze kent niemand meer in haar land en tot nu toe kon ze niemand bereiken die haar bij aankomst kon verwelkomen. Niets spannends dus voor het einde van de week, maar wat haar het meest in paniek brengt is dat ze haar dochter achterlaat die voor haar nog een kind is. Deze laatste kent ook enkele administratieve problemen met haar EU-verblijfsvergunning en heeft ook persoonlijke problemen. Ze organiseert alles voor haar dochter om verschillende mensen te hebben waar ze terecht kan nadat ze weg is. Echt belachelijk en beschamend.”
F, 21, Marokkaans, 5 maanden in een gesloten centrum. Haar familie woont legaal in België.
« De sociaal assistent bedreigt haar: “Binnenkort krijg je een ticket, als je naar het vliegveld gaat en als je je laat uitzetten, zal ik met de politie praten zodat ze je niet drie jaar lang de toegang tot Schengen ontzeggen, je kunt maar beter twee keer nadenken, het is beter voor je”. Onder druk heeft ze een papiertje getekend om haar terugkeer te accepteren en een Schengen verbod te vermijden. Ze kreeg geen kopie en kon niet lezen wat er op het papier stond – het lijkt erop dat ze een vrijwillige terugkeer ondertekende”.
Onder bedreiging zouden deze mensen alles ondertekenen na een vreselijk vermoeiend verblijf in een gesloten centrum om een einde te maken aan deze dagelijkse martelingen en om te ontsnappen aan gedwongen repatriëringen.
Ze noemen deze praktijken” Stevig en humaan “.
Leugens, intimidaties, geweldplegingen, valse beloftes, dat zijn de praktijken.
NEEN AAN DE GESLOTEN CENTRA
STOPDEPORTATIES